ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପାଲଟା ଶୁଳ୍କ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ବଡ଼ ଖବର ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି। ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତି ପାଇଁ ସର୍ତ୍ତାବଳୀ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ହୋଇଛି। ଯାହାକୁ ଟର୍ମ୍ସ ଅଫ୍ ରେଫରେନ୍ସ ବୋଲି(ToRs) କୁହାଯାଉଛି। ମଙ୍ଗଳବାର ରାଜସ୍ଥାନ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ସେଣ୍ଟର, ଜୟପୁରରେ ଏକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇ ଏହି ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜେଡି ଭାନ୍ସ। ସେ କହିଛନ୍ତି, " ମୋର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ପ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦିଙ୍କ ଭିଜନକୁ ସାକାର କରିବା ଦିଗରେ ଏହା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ। ଏହା ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଚୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏକ ରୋଡମ୍ୟାପ୍ ପ୍ରଦାନ କରିବ।"
ଭାନ୍ସ ଚାରି ଦିନିଆ ଭାରତ ଗସ୍ତରେ ଅଛନ୍ତି। ସେ ସୋମବାର ଜାନୁଆରୀ ୨୧ ତାରିଖରେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ। ସକାଳେ ଅକ୍ଷରଧାମ ମନ୍ଦିର ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ସହିତ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ଏହାପରେ, ସେହି ରାତିରେ ହିଁ ଜୟପୁର ପହଞ୍ଚିଲେ ବୋଲି ଭେନ୍ସ କହିଛନ୍ତି।
ଭାରତ ସହିତ ହୋଇଥିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ଜେଡି ଭେନ୍ସ କହିଥିବା ୫ ବଡ଼ କଥା-
୧. ଆମ ପ୍ରଶାସନ ନିରପେକ୍ଷତା ଏବଂ ଉଭୟ ପକ୍ଷର ଜାତୀୟ ସ୍ୱାର୍ଥ ଉପରେ ଆଧାରିତ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଅଂଶୀଦାର ଖୋଜେ। ଆମେ ଆମର ବିଦେଶୀ ଅଂଶୀଦାରମାନଙ୍କ ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ଗଢ଼ିବାକୁ ଚାହୁଁଛୁ ଯେଉଁମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ କରନ୍ତି ଏବଂ ରପ୍ତାନୀ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ମଜୁରୀ ହ୍ରାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ।
୨. ଆମେ ଏପରି ଅଂଶୀଦାର ଚାହୁଁ ଯେଉଁମାନେ ଆମେରିକା ସହିତ ମିଶି କାମ କରିବାକୁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ। ଆମକୁ ଏକ ବିଶ୍ୱ ବାଣିଜ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ପଡିବ ଯାହା ସନ୍ତୁଳିତ, ଖୋଲା, ସ୍ଥିର ଏବଂ ନ୍ୟାୟପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବ।
୩. ଆମେରିକୀୟ ଶକ୍ତି ଭାରତକୁ ଏହାର ପରମାଣୁ ଶକ୍ତି ଉତ୍ପାଦନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବ। ଏହା ଭାରତର ଏଆଇ ମହତ୍ତ୍ୱାକାଂକ୍ଷା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଆମେରିକା ଏବଂ ଭାରତ ଉଭୟ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଶକ୍ତି ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ଶକ୍ତି ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିନା, ଏଆଇର କୌଣସି ଭବିଷ୍ୟତ ନାହିଁ।
୪. ମୁଁ ଭାବୁଛି ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକାର ତିନୋଟି ପାରସ୍ପରିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଅଛି। ପ୍ରଥମ - ସେମାନଙ୍କ ଦେଶର ସୁରକ୍ଷା, ଦ୍ୱିତୀୟ - ସେମାନଙ୍କ ଦେଶର ଅର୍ଥନୀତିକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ତୃତୀୟ - ନୂଆ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିକାଶ କରିବା।
୫. ଭେନ୍ସ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦିଙ୍କୁ ଜଣେ ଟପ୍ ନେଗୋସିଏଟର ବୋଲି କହିଥିଲେ। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଟ୍ରମ୍ପ ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଫେବୃଆରୀରେ ଏହି ଦଶନ୍ଧି ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ପାରସ୍ପରିକ ବାଣିଜ୍ୟକୁ ୫୦୦ ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ଉଭୟ ନେତା ଏହାକୁ ଗମ୍ଭୀରତାର ସହ ନିଅନ୍ତି ବୋଲି ମୁଁ ଜାଣିଛି।
ଟର୍ସ ଅଫ୍ ରେଫରେନ୍ସରେ ୧୯ ଚ୍ୟାପ୍ଟର ସାମିଲ୍
ଗଣମାଧ୍ୟମ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରସ୍ତାବିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଚୁକ୍ତିନାମାର ସର୍ତ୍ତାବଳୀ (ToRs) ରେ ୧୯ଟି ଅଧ୍ୟାୟ ଅଛି। ଏଥିରେ ଶୁଳ୍କ, ସାମଗ୍ରୀ, ଅଣ-ଶୁଳ୍କ ବାଧା ଏବଂ କଷ୍ଟମ୍ସ ସୁବିଧା ଭଳି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଏକ ଦଳ ଆମେରିକା ଯାଉଛନ୍ତି। ଭାରତୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ତିନି ଦିନିଆ ଆଲୋଚନା ବୁଧବାର, ଏପ୍ରିଲ ୨୩ ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗର ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ ରାଜେଶ ଅଗ୍ରୱାଲ ଏହି ଦଳର ନେତୃତ୍ୱ ନେବେ। ଅଗ୍ରୱାଲଙ୍କୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୮ ତାରିଖରେ ବାଣିଜ୍ୟ ସଚିବ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ସେ ଅକ୍ଟୋବର ୧ ରୁ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିବେ।
ସୂଚନା ଥାଉକି ଟ୍ରମ୍ପ ଏପ୍ରିଲ ୨ ତାରିଖରେ ନିଜର ସମସ୍ତ ବାଣିଜ୍ୟ ସହଯୋଗୀ ଦେଶ ଉପରେ ଶୁଳ୍କ ଲଗାଇଥିଲେ। ଏଥିରେ ଭାରତ ଉପରେ ୨୬ ପ୍ରତିଶତ ଶୁଳ୍କ ଲଗାଯାଇଥିଲା। ତେବେ ଏପ୍ରିଲ ୯ ତାରିଖରେ ଏହି ଶୁଳ୍କକୁ ୯୦ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ତେବେ କିଛି ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋନିକ୍ସ ସାମଗ୍ରୀ ଛାଡ଼ିଦେଲେ ଚୀନ ଉପରେ କିନ୍ତୁ ୨୪୫ ପ୍ରତିଶତ ଶୁଳ୍କ ବୃଦ୍ଧି କରିଥିଲା ଆମେରିକା।
ଆମେରିକା ସହିତ ଭାରତର ବାଣିଜ୍ୟ ନିଅଣ୍ଟ ୪୧.୧୮ ବିଲିୟନ ଡଲାର
୨୦୨୪-୨୫ ମସିହାରେ ଆମେରିକା ସହିତ ଭାରତର ସାମଗ୍ରୀ ବାଣିଜ୍ୟ ନିଅଣ୍ଟ, ଅର୍ଥାତ୍ ଆମଦାନୀ ଏବଂ ରପ୍ତାନି ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ୪୧.୧୮ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା। ଏହା ୨୦୨୩-୨୪ ରେ ୩୫.୩୨ ବିଲିୟନ ଡଲାର, ୨୦୨୨-୨୩ ରେ ୨୭.୭ ବିଲିୟନ ଡଲାର, ୨୦୨୧-୨୨ ରେ ୩୨.୮୫ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଏବଂ ୨୦୨୦-୨୧ ରେ ୨୨.୭୩ ବିଲିୟନ ଡଲାର ଥିଲା। ଅର୍ଥାତ୍ ଭାରତ ଆମେରିକା ଠାରୁ କମ୍ ଆମଦାନୀ କରୁଛି ଅଧିକ ରପ୍ତାନୀ କରୁଛି। ଯେଉଁଥିରେ ଲାଭ ଅଧିକ ଭାରତର ହେଉଛି। ତେଣୁ ଆମେରିକା ଏନେଇ ଚିନ୍ତା ପ୍ରକଟ କରିଥିଲା।