ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଇସ୍ରାଏଲ ଏବଂ ଆମେରିକା ସହିତ ସମ୍ପର୍କ ଖରାପ ହେବା ମଧ୍ୟରେ ଇରାନକୁ ଲାଗିଛି ବଡ଼ ଝଟକା। ତେହେରାନ ସହିତ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ଭାଙ୍ଗିଛି ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ। ଇରାନର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦେଶରୁ ବହିଷ୍କାର କରାଯାଇଛି। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଆଲବାନିଜ୍ ମଧ୍ୟ ଇରାନର ରିଭଲ୍ୟୁସନରୀ ଗାର୍ଡକୁ ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନ ଘୋଷଣା କରିବାକୁ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।
ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଦୂତାବାସ ଇରାନର ରାଜଧାନୀ ତେହେରାନରେ ଏବଂ ଇରାନର ଦୂତାବାସ କାନବେରାରେ ଅଛି। ଇସ୍ରାଏଲ ସହ ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଗୁଁ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଇରାନ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ଜଟିଳ କରିଛି। ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କରେ ଉତ୍ତେଜନାର ଅନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଉଛି ଇରାନର ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ, ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଂଘନ ଉପରେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ସମାଲୋଚନା, ଇସ୍ରାଏଲ ସହିତ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଦୃଢ଼ ସମ୍ପର୍କ। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଇରାନ ବିରୁଦ୍ଧରେ କିଛି କଟକଣା ମଧ୍ୟ ଲଗାଇଛି।
ଇରାନ ଏବଂ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମଧ୍ୟରେ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଥିଲା। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ଇରାନର ରାଜଧାନୀ ତେହେରାନରେ ଏହାର ଦୂତାବାସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲା। ଇରାନ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ମସିହାରେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର କାନବେରାରେ ଏହାର ଦୂତାବାସ ଖୋଲିଥିଲା। ଦୂତାବାସ ଖୋଲିବା ପରେ, ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା।
ପ୍ରାରମ୍ଭରେ, ୧୯୭୯ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ଆଦାନପ୍ରଦାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ଥିଲା। ଅନ୍ୟ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପରି, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଇରାନ ସହିତ ନିରପେକ୍ଷ ଏବଂ ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପର୍କ ବଜାୟ ରଖିଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଇରାନରେ ଇସଲାମିକ ବିପ୍ଳବ ପରେ, ଆମେରିକା ସହିତ ଇରାନର ସମ୍ପର୍କ ଉତ୍ତେଜନାପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଗଲା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ସହିତ ମଧ୍ୟ ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ଅସ୍ଥିର ହେଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେରିକା ସହ ବିବାଦ ସମ୍ପର୍କକୁ ଆହୁରି ଖରାପ କରିଛି।
ଇସ୍ରାଏଲ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପରି, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ମଧ୍ୟ ଇରାନର ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବିରୁଦ୍ଧରେ। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ଆମେରିକା ଏବଂ ୟୁରୋପୀୟ ସଂଘ ସହିତ, ଇରାନର ପରମାଣୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏବଂ ଏହା ଉପରେ ଲାଗୁ ହୋଇଥିବା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କଟକଣାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଛି। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଇରାନକୁ ମାନବାଧିକାର ଉଲ୍ଲଂଘନ କରୁଥିବା ଅଭିଯୋଗ କରିଛି।
ସେପଟେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ବହୁତ ମଜବୁତ। ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ସହିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ରହିଛି। 2025ରେ ଇସ୍ରାଏଲ ସହିତ ଇରାନର ଯୁଦ୍ଧ ବେଳେ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ।