ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଜାତିସଂଘର ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂସ୍ଥା ୟୁନେସ୍କୋ ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ କହିଛି ଯେ, ବିଶ୍ୱର ପ୍ରାୟ ତିନି-ଚତୁର୍ଥାଂଶ ସାଂସ୍କୃତିକ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତିକ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳଗୁଡ଼ିକ ଅତ୍ୟଧିକ କିମ୍ୱା କମ୍ ପାଣି ଯୋଗୁଁ ବିପଦରେ ପଡ଼ିଛନ୍ତି। ଭାରତ ସମେତ ସମସ୍ତ ୧,୧୭୨ ଅଣ-ସାମୁଦ୍ରିକ ୟୁନେସ୍କୋ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୭୩% ଅତି କମ୍ରେ ଗୋଟିଏ ଗମ୍ଭୀର ଜଳ ବିପଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ୨୧% ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଜଳ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ବର୍ଷରେ ଅତ୍ୟଧିକ ଜଳର ଦ୍ୱୈତ ସମସ୍ୟାର ସମ୍ମୁଖୀନ।
ଏକ ନୂତନ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଦର୍ଶାଇଛି -ଏହା ବିଶ୍ୱ ସମ୍ପଦ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନର ଜଳବିଜ୍ଞାନ ତଥ୍ୟ (ଯାହାକୁ ଜଳ ବିପଦ ଆଟଲାସ୍ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ) ଉପରେ ଆଧାରିତ। ବିଶ୍ଳେଷଣ ଅନୁସାରେ , ଭାରତରେ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦର ସମ୍ମୁଖନୀନ ଐତିହ୍ୟ ସ୍ଥଳ ଗୁଡ଼ିକରେ ତାଜମହଲ ,କାଞ୍ଜିରଙ୍ଗା ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ , ପଶ୍ଚିମ ଘାଟ , ମହାବଳୀପୁରମ୍ରେ ସ୍ମାରକୀ ସମୂହ ଏବଂ ଗ୍ରେଟ୍ ଲିଭିଂ ଚୋଳ ମନ୍ଦିର ସାମିଲ ଅଛି। ଏଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଜଳ ବିପଦ ବଢିବାର ଅନୁମାନ ରହିଛି।
ବିଶେଷକରି ମଧ୍ୟ ପୂର୍ବ ଓ ଉତ୍ତର ଆଫ୍ରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର କିଛି ଭାଗ ଓ ଉତ୍ତର ଚୀନ ଭଳି ଅଞ୍ଚଳରେ-ଯାହା ପରିସଂସ୍ଥା, ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ଏହା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରୁଥିବା ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଓ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଅର୍ଥନୀତି ପାଇଁ ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି,"। ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ଫଳରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବାତ୍ୟା, ମରୁଡ଼ି, ବନ୍ୟା ଏବଂ ଗରମପ୍ରବାହ (ହିଟ୍ୱେଭ୍) ଭଳି ଅତି ଗୁରୁତର ପାଗ ଘଟଣା ଗୁଡ଼ିକ ବାରମ୍ବାର ଏବଂ ଅଧିକା ତୀବ୍ର ହୋଇଛି। ରିପୋର୍ଟ କହୁଛି ଯେ ତାଜମହଲ ଜଳ ଅଭାବର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି- ୟୁନେସ୍କୋର ଅଧ୍ୟୟନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ, ଏହି ସ୍ଥାନ ଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ ଜଳ ଅଭାବ ଦ୍ୱାରା ବିପଦରେ ଅଛନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ଅଧାରୁ ଅଧିକ ପ୍ରାକୃତିକ ସ୍ଥାନ ନିକଟସ୍ଥ ନଦୀରୁ ବନ୍ୟାର ଆଶଙ୍କାରେ।
ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଭାରତରେ , ଆଗ୍ରା ସ୍ଥିତ ତାଜମହଲ ଜଳର କମ୍ ସାମ୍ନା କରୁଛି, ଯେଉଁଥିରୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ବଢୁଛି ଏବଂ ଭୂଜଳ ହ୍ରାସ ପାଉଛି , ଯେଉଁଥିରେ ସମାଧି କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛି। ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ଆମେରିକାରେ , ୨୦୨୨ରେ ଏକ ଭୟଙ୍କର ବନ୍ୟା କାରଣରୁ ୟେଲୋଷ୍ଟୋନ୍ ନ୍ୟାସନାଲ ପାର୍କ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି ଏବଂ ଏହାକୁ ପୁଣି ଥରେ ଖୋଲିବା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମିର ମରାମତିରେ ୨୦ ନିୟୁତ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଛି।
ଇରାକର ଦକ୍ଷିଣ ଜଳାଶୟ , ବାଇବିଲକାଲର ଇଡେନ ଗାର୍ଡେନର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଘର , ଅତ୍ୟଧିକ ଜଳ ବିପଦର ସାମ୍ନା କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଜଳଶୟରେ ଜଳ ପାଇଁ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ବଢିବାର ଆଶା ରହିଛି, ଯେଉଁଠି ପ୍ରବାସୀ ପକ୍ଷୀ ରହୁଛନ୍ତି ଏବଂ ନିବାସୀ ମଇଁଷି ପାଳନ୍ତି , କାରଣ ଆଗାମୀ ବର୍ଷ ଗୁଡ଼ିକରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଅଧିକ ଉତ୍ତପ୍ତ ହୋଇଯିବ। ଚୀନରେ , ସାମୁଦ୍ରିକ ସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ତଟବର୍ତ୍ତୀ ବନ୍ୟାର କାରଣ ସାଜୁଛି, ଯାହା ସେହି ମାଟିର ପୃଷ୍ଠଭାଗକୁ ନଷ୍ଟ କରିଦେଉଛି , ଯେଉଁଠି ପ୍ରବାସୀ ଜଳପକ୍ଷୀମାନେ ଖାଦ୍ୟ ପାଆନ୍ତି, ଏହି କଥା ବିଶ୍ଳେଷଣରେ କୁହାଯାଇଛି।
ଭିତ୍ତିଭୂମିର ବିକାଶ ଓ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ମିଳିତ ଚାପ ପ୍ରାକୃତିକ ପରସଂସ୍ଥା ଓ ଏହା ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟ ଉଭୟ ପାଇଁ ଏକ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ।
