ଭାରତ ରତ୍ନ, ସୁର ସାମ୍ରାଜ୍ଞୀ ତଥା କୋକିଳ କଣ୍ଠୀ ଲତା ମଙ୍ଗେସକର ଆଉ ଏ ଦୁନିଆରେ ନାହାନ୍ତି । ହେଲେ ସେ ମନୋରଞ୍ଜନ ଦୁନିଆରେ ଏମିତି ଏକ ଛାପ ଛାଡି ଯାଇଛନ୍ତି । ଯାହା ସବୁ ଦିନ ପାଇଁ ଅଭୁଲା ହୋଇ ରହିବ । ତାଙ୍କ ଅବଦାନ ଅତୁଳନୀୟ । ବହୁ ସଂଘର୍ଷ ପରେ ସଙ୍ଗିତ ଦୁନିଆର ଏମିତି ଶୀର୍ଷ ସ୍ଥାନରେ ପହଞ୍ଚିଛଥିଲେ ଲତା । ଭାରତୀୟ ମ୍ୟୁଜିକ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିରେ ୮ ଦଶକରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଶ୍ରୋତାଙ୍କୁ ବାନ୍ଧି ରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ଥିଲେ ଲତା । କେବଳ ଭାରତ ନୁହେଁ ଏସିଆ ମହାଦେଶରେ ସେ ଥିଲେ ଏକ ବହୁ ପରିଚିତ ନାମ । ଅନେକ ଭାଷାରେ ଗୀତ ଗାଇବା ସହ ୩୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଗୀତ ଗାଇଛନ୍ତି।

ସ୍ଵରର ମଲ୍ଲିକା ୨୮ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୨୯ ରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ପ୍ରାୟ ୬ ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଏବଂ ଅଣ-ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଗୀତ ଗାଇଥିବା ଲତା ୩୦ ରୁ ଅଧିକ ଭାଷାରେ ଗୀତକୁ ସ୍ୱର ଦେଇଥିଲେ। ଲୋକମାନେ ମହାନ ଗାୟକଙ୍କୁ ସ୍ନେହପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଲତା ଦିଦି ଡାକନ୍ତି। ଏହା ସହ ସରକାର ତାଙ୍କୁ 'ଭାରତ ରତ୍ନ' ସମ୍ମାନରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ। ଲତା ଦିଦିଙ୍କ ବିଷୟରେ ଏତେ ଗୁଡ଼ିଏ କାହାଣୀ ଅଛି । ଯାହା ଶୁଣିବା ଏବଂ ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ ସରିବା ନାହିଁ ।  ଚାଲନ୍ତୁ ଜାଣିବା କିଛି ଅଜଣା କାହାଣୀ ବିଷୟରେ…

{"id":689381,"width":842,"height":473,"sizeSlug":"full","linkDestination":"none"}

ପଣ୍ଡିତ ଦିନାଥ ମଙ୍ଗେଶକର ଜଣେ ମରାଠୀ ସଂଗୀତଜ୍ଞ। ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଗାୟକ ତଥା ଥିଏଟର ଅଭିନେତା ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ବଡ ସନ୍ତାନ ଲତା ତାଙ୍କ ପିଲାଦିନରେ ସ୍ଵର ଶୁଣି ପିତା ବୁଝି ଯାଇଥିଲେ ଯେ ଝିଅ ଦିନେ ଜଣେ ମହାନ ଗାୟିକ ହେବ । ତାଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବା ଆରମ୍ଭ କରି ଦେଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ବାପା ହଠାତ୍‌ ମୃତ୍ୟୁ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ମା ଏବଂ ସାନ ଭଉଣୀମାନଙ୍କୁ ଲାଳନପାଳନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱ ତାଙ୍କ ଉପରେ ପଡି ଯାଇଥିଲା। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପରିବାର ଚଳାଇବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେତୁ ଲତାଙ୍କୁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଏବଂ ମଞ୍ଚରେ ଅଭିନୟ କରିବାକୁ ପଡିଲା। ଲତା ମଙ୍ଗେଶକରଙ୍କର ପିଲାଦିନ ବହୁତ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ଥିଲା।

{"id":689380,"width":839,"height":472,"sizeSlug":"full","linkDestination":"none"}

କିଛି ସମୟ ପରେ ଲତା ତାଙ୍କ ପରିବାର ସହିତ ମୁମ୍ବାଇ ଆସିଥିଲେ। ଏଠାରେ ସେ ଅଭିନୟ କରିବା ସହ ଗୀତ ଗାଇବା ଆରମ୍ଭ କଲେ। ମିଡିଆ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଲତା ହିନ୍ଦୀ-ମରାଠୀ ସମେତ ପ୍ରାୟ ୮ଟି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ କାମ କରିଥିଲେ। ୧୯୪୯ ମସିହାରେ ହିନ୍ଦୀରେ 'ମହଲ' ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଗୀତ 'ଆୟେଗା ଆନେୱାଲା' ଗାଇବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଲେ। ଏହି ଗୀତଟି ଫିଲ୍ମର ଭେଟେରାନ୍ ଅଭିନେତ୍ରୀ ମଧୁବାଲାଙ୍କ ଥିଲା। ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଏବଂ ଗୀତ ଏକ ସୁପର-ଡୁପର ହିଟ୍ ହୋଇଗଲା । ଏହା ପରେ ଲତା ଆଉ ପଛକୁ ଚାହିଁ ନଥିଲେ।

{"id":689384,"width":831,"height":552,"sizeSlug":"full","linkDestination":"none"}

ଲତା ମଙ୍ଗେଶକର ଭାରତର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଗାୟିକା ଥିଲେ । ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କୁ ମା ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ ଅବତାର ବୋଲି ମଧ୍ୟ ଭାବନ୍ତି। ଲତା ହିନ୍ଦୀ, ମରାଠୀ, ବଙ୍ଗାଳୀ ସମେତ ୩୦ ରୁ ଅଧିକ ଭାଷାରେ ଗୀତ ଗାଇ ଏକ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି। ପ୍ରଥମ ମରାଠୀ ଗୀତ ୧୯୪୨ ମସିହାରେ 'କିର୍ତ୍ତୀ ହାସାଲ'ରେ ଗାଇଥିଲେ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ୧୯୫୮ ରୁ ୧୯୯୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ଫିଲ୍ମଫେୟାର ଆୱାର୍ଡ , ନ୍ୟାଶନାଲ ଆୱାର୍ଡ ,ପଦ୍ମଭୂଷଣ, ଦାଦାସାହେବ ଫାଲକେ ଆୱାର୍ଡ, ଫିଲ୍ମଫେୟାର ଲାଇଫ ଟାଇମ ଆଚିଭମେଣ୍ଟ ଆୱାର୍ଡ, ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ପୁରସ୍କାର ଭଳି ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।

{"id":689383,"width":835,"height":470,"sizeSlug":"full","linkDestination":"none"}

ଗୀତ ଗାଇବା ବ୍ୟତୀତ ଲତା କ୍ରିକେଟକୁ ମଧ୍ୟ ଭଲ ପାଉଥିଲେ। ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ଲତା ମଙ୍ଗେଶକର ମଧ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଆନନ୍ଦ ଘାନ ବ୍ୟାନରରେ ସଙ୍ଗୀତ ଦେଇଥିଲେ। ସଂଗୀତକୁ ଭଗବାନଙ୍କ ଉପାସନା ବୋଲି ବିବେଚନା କରୁଥିବା ଲତା ସର୍ବଦା ଖାଲି ପାଦରେ ଗୀତ ଗାଉଥିଲେ।