ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୧୫।୦୫: ଟ୍ରେନ୍ରେ ଅନେକ ପ୍ରାୟ ଯାତ୍ରା କରିଥିବେ । କିନ୍ତୁ କେବେ ଚିନ୍ତା କରିଛନ୍ତି ଟ୍ରେନ୍ କିପରି ଷ୍ଟାର୍ଚ ହୁଏ ? କାର୍-ବାଇକ୍ ପରି ଆରମ୍ଭ ଏବଂ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଟ୍ରେନ୍ଗୁଡ଼ିକ ଚାବି ରହିଥାଏ କି ? ବାସ୍ତବରେ ଭାରତୀୟ ରେଳ ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଇଞ୍ଜିନ ବ୍ୟବହାର କରେ । ଡିଜେଲ ଏବଂ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ । ଡିଜେଲ ଇଞ୍ଜିନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ହ୍ୟାଣ୍ଡେଲ ଅଛି, ଯାହାକୁ ରିଭର୍ସ ହ୍ୟାଣ୍ଡେଲ କୁହାଯାଏ ।
ଟ୍ରେନ୍ ଆରମ୍ଭ ଏବଂ ବନ୍ଦ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ହ୍ୟାଣ୍ଡଲ୍ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଏହା କାର କିମ୍ବା ବାଇକ୍ ଚାବି ପରି ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଟ୍ରେନ୍ ଚାବି କୁହାଯାଇପାରେ । ଟ୍ରେନର ଗତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ଓଲଟା କରିବା ପାଇଁ ରିଭର୍ସର୍ ହ୍ୟାଣ୍ଡଲ୍ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଏକ ଚାବି କିମ୍ବା ଲିଭର ମାଧ୍ୟମରେ କରାଯାଇଥାଏ, ଯାହାକୁ ରେଳ ପାର୍ଲାନ୍ସରେ ‘ZPT’ କିମ୍ବା ‘Panto Key’ କୁହାଯାଏ ।
ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଏକ ଚାବି କିମ୍ବା ଲିଭର ମାଧ୍ୟମରେ କରାଯାଇଥାଏ । ଯାହାକୁ ରେଳ ପାର୍ଲାନ୍ସରେ ‘ZPT’ କିମ୍ବା ‘Panto Key’ କୁହାଯାଏ । ତେବେ ନୂଆ ଇଲେକ୍ଟ୍ରିକ୍ ଇଞ୍ଜିନ୍ରେ କୌଣସି ଚାବି, ଲିଭର କିମ୍ବା ପାଣ୍ଟୋ ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । ଏହା ଏକ ସୁଇଚ୍ ଅନ୍-ଅଫ୍ ଦ୍ବାରା ହୋଇଥାଏ ।