ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦେଶର ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ଯୋଗୁଁ ପନିପରିବା ମୂଲ୍ୟରେ ଅହେତୁକ ବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଏହି କାରଣରୁ ରୋଷେଇ ବଜେଟ୍ ମଧ୍ୟ ବଢିଛି । ଜୁନ୍ରେ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବଢି ୫.୦୮ ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚଥିଲା । ତେବେ ସରକାରଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ କହିବା ଅନୁସାରେ ଦେଶରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକୀୟ ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅଛି । କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଭାରତରେ ଦୁନିଆର ଅନ୍ୟ ସବୁ ଦେଶ ତୁଳନାରେ ଖୁଚୁରା ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି କମ ରହିଛି । ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ଅନୁସାରେ କରୋନା ମହାମାରୀ ଏବଂ ଏହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା ଦରବୃଦ୍ଧି ମୋର୍ଚ୍ଚାରେ ଅଧିକ ଆହ୍ୱାନ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ମହାମାରୀ କାରଣରୁ ଜରୁରି ସାମଗ୍ରୀର ମୂଲ୍ୟବୃଦ୍ଧି ଭାରତକୁ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ଏହାର ପରିଣାମ, ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୨ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୩ରେ ମୁଖ୍ୟ ଖାଉଟି ସାମଗ୍ରୀ ଏବଂ ସେବାରେ ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧିର ଚାପ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପାଣିପାଗ ସ୍ଥିତି କାରଣରୁ ଖାଦ୍ୟ ମୂଲ୍ୟରେ ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିଛି । ଏହି ଘଟଣାକ୍ରମ ଯୋଗୁଁ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୩ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୪ରେ ଦରବୃଦ୍ଧି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ।
ତେବେ ସରକାରଙ୍କ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ସମ୍ପନ୍ନ ମୁଦ୍ରା ନୀତି ଏବଂ କ୍ୟାଲିବ୍ରିଟେଡ୍ ବାଣିଜ୍ୟ ନୀତି ଉପାୟ ସହ ମଜଭୁତ ଉତ୍ପାଦନ ବୃଦ୍ଧି ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୪ରେ ମୁଖ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିକୁ ୪ ବର୍ଷର ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରକୁ ଆଣିବାରେ ସହାୟକ ହେଲା । ସ୍ୱାଭାବିକ ମୌସୁମୀ ଅନୁମାନ ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ଆମଦାନୀ ସାମଗ୍ରୀର ବୈଶ୍ୱିକ ମୂଲ୍ୟରେ ନମନୀୟତା ଭାରତୀୟ ରିଜର୍ଭ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ଅନ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମୁଦ୍ରା ପାଣ୍ଠି ଦ୍ୱାରା ଭାରତ ପାଇଁ କରାଯାଇଥିବା ପୂର୍ବାନୁମାନ ଦରବୃଦ୍ଧି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିବା ଅନୁମାନକୁ ବଳ ଦେଉଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମଧ୍ୟମରୁ ଦୀର୍ଘ ଅବଧିରେ ଦରବୃଦ୍ଧିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟ ନିରୀକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥା ସହ ଡ଼ାଲି ଏବଂ ଖାଇବା ତେଲ ପରି ଆବଶ୍ୟକ ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥର ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନକୁ ବଢାଇବା ପାଇଁ ଅଧିକ ବଳ ଦିଆଯିବ । ଭାରତ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହି ସବୁ ସାମଗ୍ରୀର ଆମଦାନୀ ଉପରେ ନିର୍ଭର ଅଛି ।
ଦରବୃଦ୍ଧିକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ସାରା ଦୁନିଆର ବ୍ୟାଙ୍କ ସୁଧହାର ବଢାଇଛନ୍ତି । ଭାରତର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ମଧ୍ୟ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ଅନେକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି । ଏହାର ପ୍ରଭାବ ମଧ୍ୟ ପଡ଼ିଛି । ଆଇଏମ୍ଏଫର ଡାଟା ଅନୁସାରେ ଭାରତର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୨୦୨୨ ଏବଂ ୨୦୨୩ରେ ବୈଶ୍ୱିକ ହାରାହାରି ଏବଂ ଇଏମଡିଟି ତୁଳନାରେ କମ ରହିଛି ।
୨୦୨୩ରେ ଭାରତର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୨ରୁ ୬ ପ୍ରତିଶତ ସୀମା ଭିତରେ ଥିଲା । ଆମେରିକା, ଜର୍ମାନୀ ଏବଂ ଫ୍ରାନ୍ସ ପରି ବିକଶିତ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା ତୁଳନାରେ, ଭାରତରେ ୨୦୨୧-୨୦୨୩ର ତ୍ରୈବାର୍ଷିକ ହାରାହାରି ଦରବୃଦ୍ଧିରେ ଉତ୍ଥାନ-ପତନ ସବୁଠୁ କମ ଥିଲା । ଭୂ-ରାଜନୈତିକ ଉତ୍ତେଜନା କାରଣରୁ ବୈଶ୍ୱିକ ଚାହିଦା-ଯୋଗାଣ ଅସନ୍ତୁଳନରୁ ସୃଷ୍ଟି ଆହ୍ୱାନ ସତ୍ତ୍ୱେ ଭାରତର ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୨୦୨୩ରେ ବୈଶ୍ୱିକ ହାରାହାରିଠାରୁ ୧.୪ ପ୍ରତିଶତ କମ ରହିଥିଲା ।
