ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ବୁଧବାର ୨୦୨୩-୨୪ ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ମୋଦୀ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକାଳର ଶେଷ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବଜେଟ୍ । ନିଜ ଭାଷଣର ଆରମ୍ଭରେ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଏହାକୁ ଅମୃତକାଳର ପ୍ରଥମ ବଜେଟ୍ ବୋଲି କହିଥିଲେ ।

ବଜେଟରେ ସରକାର କେଉଁ ମାର୍ଗରୁ ଆୟ କରିବେ ଏବଂ କେଉଁଠି କେତେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ ତାର ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରିଥାନ୍ତି । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୨୩-୨୪ରେ ସରକାର ୪୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ । ଏହା କେବଳ ବଜେଟ ଅନୁମାନ, ସାଧାରଣତଃ ବଜେଟରେ ଯେଉଁ ଖର୍ଚ୍ଚର ଅନୁମାନ କରାଯାଇଥାଏ, ତାହାଠାରୁ ବହୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ । ୨୦୨୨-୨୩ରେ ସରକାର ୩୯.୪୪ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚର ଅନୁମାନ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଖର୍ଚ୍ଚ ୪୨ କୋଟି ଟଙ୍କା ଯାଏ ପହଞ୍ଚି ସାରିଛି । ସରକାରଙ୍କ ଅନୁମାନ ୨୦୨୩-୨୪ରେ ୪୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ, ଏଥିରୁ ୨୭.୧୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଟିକସ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ମାର୍ଗରେ ଆସିବ । କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ ସରକାର ଋଣ କରିବେ । ସରକାର ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୩ରେ ୧୭.୮୬ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ଋଣ କରିବେ ।

Summary of #UnionBudget 2023-24

Capital Investment outlay increased by 33% to RS. 10 lakh crore

Effective Capital Expenditure at 4.5% of GDP

Fiscal Deficit estimated to be 5.9 % of GDP in 2023-24

Real GDP to grow at 7% in FY2022-23

Exports to grow at 12.5% in FY 2023

1/n pic.twitter.com/h9KUJ0E0t6

— PIB India (@PIB_India) February 1, 2023

କେଉଁଠୁ ଆୟ ହେବ ?

ଯଦି ସରକାର ଏକ ଟଙ୍କା ଆୟ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏଥିରୁ ୩୪ ପଇସା ଋଣ କରନ୍ତି । ଏହାଛଡା ୧୭ ପଇସା ଜିଏସଟିରୁ ଆସିବ । ଅନ୍ୟ ୧୫-୧୫ ପଇସା ଆୟକର ଟିକସ ଏବଂ କର୍ପୋରେସନ ଟ୍ୟାକ୍ସରୁ ଆସିବ । ୭ ପଇସା ଏକ୍ସସାଇଜ୍ ଡ୍ୟୁଟି, ୬ ପଇସା ନନ-ଟ୍ୟାକ୍ସ ରାଜସ୍ୱରୁ, ୪ ପଇସା କଷ୍ଟମ ଡ୍ୟୁଟି ଏବଂ ୨ ପଇସା କ୍ୟାପିଟଲ ରିସିପ୍ଟରୁ ଆୟ କରିବେ ।

କେଉଁଠି ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ ?

ସେହିପରି ସରକାର ଯେଉଁ ଏକ ଟଙ୍କା ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବେ, ସେଥିରୁ ୨୦ ପଇସା ଋଣ ଉପରେ ସୁଧ ପରିଶୋଧରେ ବ୍ୟୟ କରିବେ । ଏହାଛଡା ୧୮ ପଇସା ରାଜ୍ୟକୁ ଟିକସ ଏବଂ ଡ୍ୟୁଟିର ଅଂଶ ପୈଠରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିବ । ୧୭ ପଇସା କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ୯ ପଇସା କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରାୟୋଜିତ ଯୋଜନାରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବ । ଏହାପରେ ୯ ପଇସା ଅର୍ଥ ଆୟୋଗ ପାଖକୁ ଯିବ, ୮ ପଇସା ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ୭ ପଇସା ସବସିଡି ଉପରେ, ୪ ପଇସା ପେନସନ ଏବଂ ବଳକା ୮ ପଇସା ଅନ୍ୟ ମାର୍ଗରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରାଯିବ ।

ସରକାରଙ୍କ ଆୟ ୨୭ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ ୪୫ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ଅଧିକ ରହିଛି । ଯେତେବେଳେ ଆୟ କମ ଏବଂ ଖର୍ଚ୍ଚ ଅଧିକ ହୁଏ ତେବେ ସରକାରଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ନିଅଣ୍ଟ ବଢିଥାଏ । ଆର୍ଥିକ ବର୍ଷ ୨୦୨୩-୨୪ରେ ସରକାରଙ୍କ ରାଜସ୍ୱ ନିଅଣ୍ଟ ଜିଡିପିର ୫.୯ କୋଟି ରହିବା ନେଇ ଅନୁମାନ ରହିଛି । ଏହା ପୂର୍ବରୁ ୨୦୨୨-୨୩ରେ ରାଜସ୍ୱ ନିଅଣ୍ଟ ୬.୪ ପ୍ରତିଶତ ଥିଲା । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ବୁଧବାର ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୨୫-୨୬ ଯାଏ ରାଜସ୍ୱ ନିଅଣ୍ଟ ଜିଡିପିର ୪.୫ ପ୍ରତିଶତ ତଳକୁ ଅଣାଯିବାର ଟାର୍ଗେଟ ରହିଛି ।