ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ୨୦/୧୦: ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ଲାଗିରହିଛି ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ସୀମା ବିବାଦ । ୧୯୫୯ର ତିବ୍ଦତୀୟ ବିଦ୍ରୋହ ପରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ଦଲାଇ ଲାମାଙ୍କୁ ଆଶ୍ରୟ ଦେଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଚୀନ୍ ଭାରତ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିଥିଲା । ୨୦ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୬୨ରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଏହା ଶେଷ ହୋଇଥିଲା ।
ସେତେବେଳେ ଆଜିର ଦିନ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ଚୀନ୍ ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଚୀନ୍ ସେନା ୨୦ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୬୨ରେ ଲଦାଖ ଏବଂ ମ୍ୟାକମାହନ୍ ଲାଇନ ଉପରେ ଏକକାଳୀନ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା । ଅପହଞ୍ଚ ତଥା ତୁଷାରପାତିତ ପାହାଡ ଅଞ୍ଚଳ ହେତୁ ଭାରତ ସେଠାରେ ସୈନ୍ୟ ମୁତୟନ କରିଥିଲାବେଳେ ଚୀନ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶକ୍ତି ସହିତ ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବତରଣ କରିଥିଲା।
ତେଣୁ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ସେନା ପାଇଁ ଏକ ବିବାଦ ହୋଇ ରହିଲା। ଏହା ପରେ ଚୀନ୍ ସେନା ପଶ୍ଚିମ କ୍ଷେତ୍ରର ଚୁସୁଲରେ ରେଜାଙ୍ଗ-ଲା ଏବଂ ପୂର୍ବରେ ତାୱାଙ୍ଗ ଦଖଲ କଲା । ୨୦ ନଭେମ୍ବର ୧୯୬୨ରେ ଚୀନ୍ ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।